تلاشی برای گم‌شدن در زبان؛ غریق نجات: دریای بی‌پایان ادبیات!

یکی از اشخاص این کتاب "فا" نام دارد و بیش تر در نقش محرم رازی پست مدرن عمل می کند.

ایران‌آرت: عدم پیوستگی مکان، راه را ناگریز به بیراهه می‌برد. تداعی‌های آزاد، پتانسیل های محدود کننده وضعیت های ممکن را از تجربه روزمره سلب می کنند تا دیگر هر رفتنی سقوط باشد چرا که ثانیه شناخت یک مکان، ثانیه محدود سازی دریچه های مختلف شناخت است. در چنین شرایطی ، هنر انتزاعی به سمت اتخاذ رویکردی سلبی نسبت به بسترهای کلی معنادهی (همچون زمان و مکان و شخصیت پردازی های تیپکال و غیره) حرکت می کند. کتاب "هیجدم اردیبهشت بیست و پنج" اثری از علمیراد فدایی نیا، تلاشی ست برای گم شدن در زبان.

در متن همواره سکوهایی (فضاهای اولیه مکان مند) برای سقوط هست که محرک این پرش ها نیز اغلب فضاهای عاشقانه هستند. بیراهه رفتن یا حرکت ارادی به سمت امر ناشناخته، به کمک از میان برداشتن تداوم مکان ممکن شده است.

نویسندگان اغلب برای رسیدن به این امر، تداوم زمانی را از میان بر می دارند و اکثرا در نظام مندسازی نشانگان ناتوانند. اما در این کتاب فدایی نیا، گر چه انگار زبان دچار گسستی ناقص از عامل وحدت دهنده خود شده اما در نهایت خیلی کم پیش می آید که در بیراهه های آن گم شوید. سردرگیجی راوی در ساخت منطقی داستان نیز وارد شده است: یکی از اشخاص این کتاب "فا" نام دارد و بیش تر در نقش محرم رازی پست مدرن عمل می کند.

محرم راز، وسوسه ای برای افشای راز در راوی ایجاد نمی کند و اصولا حرفی نمی زند. از سوی دیگر هم  راوی فرق زیادی برایش نمی کند که برود تجریش ، دروازه دولت یا راه آهن و در میان این مسیرها در تاکسی های مختلف زمان را می گذراند.

به شکلی کلی می توان گفت سوبژکتیویته چاره ای ندارد مگر آن که جهان را بستری محدود کنند فهم کند. این کتاب تلاشی ست گران قدر برای ابطال گزاره پیشین و حرکتی در راستای فهم جهان مبتنی بر بستری ناشناخته و نا متعین .

به طور کلی در باب این کتاب می توان گفت که قهرمان آن از یک شکست برمی گردد و از این روی هدفی ندارد. پس در خیابان ها سوار بر تاکسی ول گردی می کند و تاکسی رانان هم همگی منتظر شنیدن تک گویی های راوی هستند. چیز وسوسه انگیزی که در کتاب وجود دارد، ازهم گسستگی و نحوه تداعی خاطرات در ذهن روای ست. گذشته تحت قالب یک کابوس بر زمان حال سایه افکنده و زمان حال ، زیر حجم تداعی های در هم تنیده ، منطق عقلانی خود را از دست داده است . 

این یادداشت به قلم امیرحسین بریمانی در کتاب هفته خبر منتشر شده است