سخنان جنجالی یک شاعر درباره اعراب
سخنان شاعر بزرگ سوری و متهم کردن اعراب به عقب ماندن از قافله علم و فرهنگ با واکنش‌های متعددی همراه شده است.
ایران آرت: السابع- ادونیس، شاعر برجسته سوری، چندی پیش در مراسم رونمایی از یک مجموعه شعر در قاهره شرکت کرد و به انتقاد شدید از اعراب پرداخت.
ادونیس در ضمن سخنان خود درباره شعر عربی اظهار کرد که عرب‌ها از قرن سیزدهم تاکنون هیچ گونه پیشرفتی در زمینه‌های معرفتی نداشته‌اند، هیچ کتابی درباره زیبایی‌شناسی در شعر ننوشته‌اند و تنها به معارف و دانش بر جای مانده از پیشینیان خود بسنده کرده‌اند.
به گزارش ایبنا، دکتر احمد درویش، منتقد و استاد دانشگاه قاهره به سخنان اخیر انتقادی ادونیس واکنش نشان داد و گفت: «با بخشی از سخنان ادونیس موافقم؛ اما با بخشی دیگر نه. میراث فرهنگی ما هرگز از نقاط مثبت و درخشان خالی نبوده است و این درخشان بودن به این معنا نیست که نقائص خود را نادیده بگیریم. ما به نقدی نیاز داریم که سازنده و نه تخریب‌گر باشد و انتقاد ادونیس اما تمایل به تخریب و حمله دارد.»
منتقد مصری در ادامه سخنان خود افزود که ادونیس، ادیبان مصری را غراب‌های سیاه افریقایی به شمار می‌آورد. او به عنوان یک سوری که در تبعید به سر می‌برد در ماه‌های اخیر از ویرانی در شهرهای سوریه ابراز خوشحالی کرده و خواستار ویرانی بیشتر این کشور شده بود و حالا چطور خودش را در نقش یک روشنفکر برده است.
او در ادامه گفت که بزرگ‌ترین دلیل در رد سخنان ادونیس که گفته بود عرب‌ها به تعالیم زیبایی‌شناسی عبدالقادر جرجانی درباره زبان قرآن استناد و آن را با مقوله شعر انطباق داده‌اند، مطالعه «دلائل الاعجاز» از این نویسنده است. با خواندن این کتاب متوجه می‌شویم جرجانی در این کتاب بیش از قرآن از شعر مثال آورده و نظریه‌های تحلیلی خود را به اثبات رسانده است.
در این میان احمد ابراهیم الشریف، منتقد دیگری از دنیای عرب نسبت به سخنان اخیر ادونیس واکنش نشان داد و با احترام از جایگاه رفیع ادونیس در ادبیات و اندیشه عرب اظهار کرد که ادونیس در سال‌های اخیر از هیچ فرصتی برای حمله به اندیشه عربی و تقلیل ارزش‌های فکری عرب فروگذار نکرده است.
او در این‌باره افزود که شمار کارهایی که ادونیس در حیطه شعر ارائه داده از معرفی شاعران عربی در قالب گزیده‌های شعری و کتاب‌های نقد شعر، همه نشان‌گر صرف عمر گران‌مایه او در این مسیر بوده است و این جا چندین سوال مطرح می‌شود که ادونیس کارهای خودش را هم انکار می‌‌کند و آن‌ها را بیهوده می‌داند و یا این‌که ادونیس منطق خشونت را برای اصلاح آن چه از میان رفته در پیش گرفته است.
دیگر متفکران و اندیشمندان عرب به نوبه خود به اظهارات اخیر ادونیس واکنش نشان داده و با ادله خاص خود آن‌ها را محکوم کردند. اما همه آن‌ها به اتفاق معتقدند که درست است که عرب‌ها آن‌طور که شایسته است به میراث خود توجه نداشته‌اند اما این نوع نقد تنها بذر یاس و ناامیدی را در دل‌‌ها می‌کارد.
