دوشنبه‌های ایران‌آرت با سینما و علی رستگار [دو]
تلاش‌های یک پیاز هشتاد‌ویک‌ساله در سودای جیمز دین!/ سریال وودی آلن دقیقا به دنبال چیست؟
اگر هنوز پیاز موهای‌تان برای ضربه‌فنی‌کردن‌تان در زندگی وارد عمل نشده و حجم و رشد موهای‌تان به قدر کفایت است و اگر جوان هستید و به زیبایی و جذابیت‌تان اهمیت می‌دهید و اگر به اتفاق اهل مد و سینما هم باشید، این احتمال هست که هوس مدل موی جیمز دینی کنید و وقتی سری به آرایشگر ثابت خود می‌زنید، از او بخواهید موهای‌تان را شبیه موهای آن بازیگر ظریف و شکننده فقید اصلاح کند
ایران‌آرت، علی رستگار: جیمز دین، جوان خوش‌تیپ هالیوود در دهه 50 فقط با بازی در سه فیلم – شرق بهشت، شورش بی‌دلیل و غول- به شهرت و محبوبیت رسید و بعد هم با مرگی زودهنگام افسانه شد، اما در همان مدت کوتاه حضور، بارها جلوی دوربین عکاسان مختلف ژست‌های جذاب و تودل‌برو گرفت و روی جلد مجله‌ها رفت و عکس‌هایش زینت‌بخش دیوارهای عشاق پرشمارش شد. یکی از مهم‌ترین عناصر حُسن جمال دین، مدل موهای او بود که درعین رهایی، حالت‌دار هم به نظر می‌رسید.
اگر هنوز پیاز موهای‌تان برای ضربه‌فنی‌کردن‌تان در زندگی وارد عمل نشده و حجم و رشد موهای‌تان به قدر کفایت است و اگر جوان هستید و به زیبایی و جذابیت‌تان اهمیت می‌دهید و اگر به اتفاق اهل مد و سینما هم باشید، این احتمال هست که هوس مدل موی جیمز دینی کنید و وقتی سری به آرایشگر ثابت خود می‌زنید، از او بخواهید موهای‌تان را شبیه موهای آن بازیگر ظریف و شکننده فقید اصلاح کند. اما وجدانا از موهای سفید و کم‌پشت وودی آلنِ 81 ساله، چیزی شبیه موهای جیمز دین درمی‌آید؟!
با این حال استاد در سریال «بحران در شش صحنه» دقیقا این کار را انجام می‌دهد؛ او در این اثر نقش نویسنده ناموفق و کارگردان انبوهی از فیلم‌های تبلیغاتی سطح پایین را بازی می‌کند که به اتفاق همسرش شبی توسط یک دختر معترض به سیاست‌های جنگ‌طلبانه آمریکا در دهه 60 میلادی غافلگیر می‌شود و چون دختر فراری و تحت تعقیب پلیس است، ناچار می‌شوند به او پناه دهند.
سیدنی مانزینگر (وودی آلن) در اوایل سریال پیش آرایشگرش می‌رود و با نشان‌دادن عکسی از جیمز دین می‌خواهد مدل موهایش شبیه او شود، اما آرایشگر به او می‌گوید اگر ده سال هم روی موهایت کار کنم، هیچ وقت شبیه جیمز دین نمی‌شوی! سیدنی وقتی به خانه برمی‌گردد، تلاش نافرجامی می‌کند که از همسرش تاییدیه شباهت مدل موی خودش با موهای جیمز دین را بگیرد، اما در عوض خانم اسم هرچه بازیگر زشت و دست چندم را می‌گوید، به جز آنکه باید.
[وودی آلن، عکسی از جیمز دین را به آرایشگر نشان می‌دهد تا موهایش را مثل او درآورد؛ در عکس سمت چپ، جیز دین را دهه‌ها پیش در آرایشگاه می‌بینیم]
خب، فکر کنم همین شوخی نشان دهد که با چه شخصیت و چه فضایی در این اثر روبه‌رو هستیم. استاد همان آلن شوخ و شنگ همیشگی است و به نظر می‌آید حتی با ساخت این سریال، یا مینی سریال یا حتی یک فیلم تقسیم‌شده به شش قسمت – بحران در شش صحنه، سریالی با زمان کلی حدودا 140 دقیقه است و هر قسمت آن فقط 23 دقیقه!- خواسته سریال‌سازی آمریکا آن هم در دوران طلایی جدیدش را دست بیندازد.
او در این‌جا کمی به نماهای طولانی‌اش برای حرافی و شوخی‌های بیش‌تر اضافه کرده و با به‌پایان‌رساندن هر قسمت به زعم خودش – البته حتما آگاهانه و برای بازی با قواعد سریال‌های مهیج جدید-، در جایی مثلا هیجان‌انگیز قطع می‌کند تا تماشاگر را غافلگیر کند. اما نتیجه به‌طور خودخواسته مضحک از آب درآمده و حتی به هجو هیجان‌بخشیِ کارگردانان سریال‌های این چند سال اخیر آمریکایی می‌انجامد. ظاهرا استاد در پاسخ به چرایی این شیوه و نقدهایی که به اثر تلویزیونی‌اش صورت گرفته، با طنازی همیشگی‌اش جواب داده من این‌جوری بلدم سریال بسازم!
به احتمال زیاد شیفتگان سریال‌هایی چون «بریکینگ بد» یا «بازی تاج و تخت» یا آثار مهیج و غافلگیرکننده‌ای از این دست در مواجهه با این سریالک استاد، کلماتی را بدون عناد به زبان بیاورند که در شأن جایگاه وودی آلن نباشد و احیانا چیزی هم به سمت تلویزیون یا مانیتور پرتاب کنند، اما قطعا ارادتمندان این فیلمساز، از بدترین و حوصله‌برترین پلان‌ها هم چیزی برای ادامه ارادت پیدا خواهند کرد. در کل، آدم باید عاشق باشد و در دیده مجنون نشیند تا به جز خوبی لیلی نبیند، وگرنه خدایی‌اش چه کسی می‌تواند فکر کند از موهای استاد، مدل موی جیمز دینی بیرون بیاید.
بحران در شش صحنه
نوشته و کار: وودی آلن
بازیگران: وودی آلن، مایلی سایروس و الن میل
----------------------------------------------------------------------
[علی رستگار، منتقد فیلم و روزنامه‌نگار است. او از سال‌ها پیش با مجلات سینمایی و مطبوعات همکاری می‌کند. رستگار برای «دوشنبه‌های ایران‌آرت با سینما»، از فیلم‌ها و سریال‌ها می‌نویسد]
برای خواندن یادداشت پیشین او در «دوشنبه‌های ایران‌آرت با سینما» روی تیتر زیر کلیک کنید:
یک تک‌نگاریِ همدلانه درباره ادای دین متفقین به کازابلانکا/ سام دوباره آن آهنگ را زد
