بیزینس هنری از نظر آقای بازیگر

امین زندگانی معتقد است داد و ستد بازیگر بین سینما و تئاتر به هر دوی این هنرها کمک کرده است.

ایران آرت: امین زندگانی به بهانه بازی در نمایش "مرثیه‌ای برای یک دراکولا" گفتگویی در روزنامه شهروند با پژمان دادخواه داشته که در بخشی از آن به حضور بازیگران سینما و تلویزیون در تئاتر اشاره کرده است که این بخش از گفتگو را در ادامه می خوانید. 

نظر شما درباره حضور بازیگران سینما و تلویزیون در تئاتر چیست؟ این حضور چه تأثیرات و محاسنی را می‌تواند برای تئاتر به همراه داشته باشد؟

من سوال شما را با یک سوال دیگر جواب می‌دهم، چون تقریبا در چند روز اخیر این سوال از من پرسیده شده است. در ‌سال گذشته در چند تئاتر چهره‌های سینمایی و تلویزیونی حضور داشته‌اند؟ فکر نمی‌کنم به تعداد انگشت‌های یک دست برسد. فکر می‌کنم الان در تهران با توجه به سالن‌های خصوصی که وجود دارد ما حداقل شبی بالای ٢٠ تئاتر درحال اجرا داریم و این خیلی خوب است. خب وقتی در یک شب حدود بیست و چند تئاتر درحال اجرا داریم، حالا سه چهره هم در این تئاترها حضور داشته باشند به نظر من خیلی بحث نگران‌کننده‌ای نیست. ضمن این‌که ما باید به‌هرحال ببینیم طیف مخاطب سینما، تلویزیون و تئاتر یک مقدار خاص است؛ یعنی مخاطب تلویزیون عام‌تر است، سینما یک مقدار خاص می‌شود و تئاتر خیلی خاص‌تر.

اما این را باید بپذیریم در عصر کنونی، ما که سبقه تئاتری طولانی نداریم و مثل کشورهای اروپایی تئاتر در مملکت‌مان ریشه ندارد، یعنی جزو دغدغه‌های زندگی یک انسان نیست و جزو تفریحات و تجملات به حساب می‌آید و حتی مدیران فرهنگی هنوز هم به تئاتر به‌عنوان هنر تجملاتی نگاه می‌کنند، پس حضور یک‌سری چهره‌ها باعث می‌شود آدم‌هایی که تا دیروز نمی‌دانستند ساختمان گرد در چهارراه ولیعصر چیست، متوجه شوند جایی هست به اسم تئاتر شهر که سالن‌هایی دارد و در آن نمایش اجرا می‌شود. خب چه کسانی می‌توانند این طبقه از مردم و مخاطب را وارد تئاتری بکند که دارد وارد عرصه بیزینسی خودش می‌شود (یعنی تئاتر دارد یک گردش مالی سالانه بالایی پیدا می‌کند)؟ به نظرم چهره‌های تلویزیونی و سینمایی هستند.

حال که بعضی از آنها سابقه تئاتری ندارند و وارد می‌شوند، کما این‌که خیلی‌ها از تئاتر به سینما آمده‌اند، بازیگران زیادی بودند که رفتند و نگاتیو مصرف کردند و تجربه کرده‌اند و بازیگر سینما شده‌اند. من فکر نمی‌کنم که این دادوستد خطری برای دو طرف داشته باشد، چون وقتی در دانشگاه‌های تخصصی ما برای این‌که شما یک مدرک کارشناسی بازیگری بگیرید، در کل دوره کارشناسی درس تخصصی بازیگری‌تان چیزی بیشتر از ٥٠ یا ٦٠ ساعت نیست، خیلی فکر نمی‌کنم آن بازیگری که در سینما به‌عنوان مثال پنج‌سال است که کار می‌کند و ١٠ تا فیلم هم بازی کرده است، بخواهیم ساعت‌های کاری‌اش را جمع بزنیم، انگار آن دوره را سپری کرده است.

سالن‌های تئاتری ما و اجراهایی که می‌کنیم خیلی ابزار خاص بازیگر تئاتر را نیاز ندارد و یکی دو سالن است که بیان مناسب می‌خواهد. فکر می‌کنم محاسن و مزایایش بیش از آن نگرانی‌هایی است که بچه‌های تئاتر دارند. به نظر من فضای کار برای همه گسترده است. اگر این اعتراض را بازیگران سینما داشتند که چرا الان سینما برای داشتن بازیگران جدید از تئاتر تغذیه می‌کند، به نظر من آن وقت می‌توانیم بگوییم که چرا الان از سینما و تلویزیون به سمت تئاتر می‌رویم. این جابه‌جایی‌ها همیشه براساس نوع کار و گذر زمانی که داریم و شرایطی که ایجاب می‌کند اتفاق می‌افتد و اتفاق بدی نیست.

خب این مسأله باعث رونق اقتصاد هنر و ارتباط بیشتر مردم با تئاتر شده است. اما برخی از هنرمندان منتقد این رویه هستند.

بله. نمی‌دانم چرا در ذهن برخی منتقدان و در ذهن برخی از اهالی تئاتر فقیر بودن هنرمند تئاتر افتخار است، در صورتی که در تمام دنیا هنرمندان تئاتر کسانی هستند که بعضی‌های آنها مالیات سنگین پرداخت می‌کنند و مالیات سنگین از درآمد بالا ناشی می‌شود. هنرمند باید بتواند مشتری اثر هنری خودش را داشته باشد و در بیزینس هنری هم موفق باشد.