عبور از خط قرمزها؛پسران نافرمان سینمای ایران همچنان پشت چراغ قرمز!
قاچاق زنان به کشورهای عربی، فقر... خلاصه همان قصه همیشگی سیاه نمایی باعث شده به دو جوان اول سینمای ایران مجوز ساخت فیلم ندهند.
ایران آرت : رویش های سینمای ایران؛ همان کارگردان‌هایی که دو سال قبل تمام سیمرغ‌های جشنواره فجر و دیگر جوایز سینمایی را از آن خود کرده بودند، این روزها در پیچ‌وخم دریافت مجوز قرار دارند:
محمدحسین مهدویان و سعید روستایی، کارگردانان «ایستاده در غبار» و «ابد و یک روز»، استعدادهای تازه سینمای ایران یا به تعبیر جمال شورجه «رویش‌های سینمای ایران» هستند که این روزها برای دریافت پروانه ساخت فیلم‌های تازه‌شان به مشکل برخورده‌اند.
«لاتاری»، «متری شش‌ونیم» و باقی ماجرا
شرق گزارش داده است: ماجرای فیلم‌های توقیفی و ماه‌ها تلاش برای رفع توقیف آنها هنوز هم یکی از تیترهای داغ اخبار سینمایی است. بازشدن مجدد پرونده فیلم‌های توقیفی و حساسیت‌هایی را که برای عدم نمایش آنها وجود دارد، نمی‌توان خیلی بی‌ارتباط با حساسیت‌های اخیر شورای پروانه ساخت دانست، چراکه به‌نظر می‌رسد شورای پروانه ساخت در چند ماه گذشته، حساسیت بیشتری روی چگونگی تأیید فیلم‌نامه‌ها به خرج می‌دهد، شاید از این طریق بتوان تا حدی مشکلات بعد از ساخت فیلم و رسیدن به اکران را کاهش داد.
بااین‌حال مدت‌هاست تکلیف دو فیلم‌نامه «لاتاری»، محمدحسین مهدویان و «متری شش‌ونیم»، سعید روستایی نامشخص است و گفته می‌شود به دلیل عبور از خط قرمزهایی در این دو فیلم‌نامه، پروسه تأییدگرفتن آنها از شورای پروانه ساخت به تعویق افتاده است.
مدتی قبل سعید روستایی فیلم‌نامه «متری شش‌ونیم» به تهیه‌کنندگی پیمان معادی را به شورای پروانه ساخت فرستاد و درنهایت فیلم‌نامه از نظر شورا رد شد. قرار بود پیمان معادی و شهاب حسینی، دو بازیگر اصلی دومین ساخته بلند سعید روستایی باشند، اما گویا روستایی نتوانست مسیر ساخت فیلمش را با پیمان معادی ادامه دهد و این‌بار سیدجمال ساداتیان، تهیه‌کنندگی این فیلم را عهده‌دار شد.
ساداتیان در گفت‌وگو با مهر از بازنویسی فیلم‌نامه صحبت کرد و گفت: ««متری شش‌ونیم»، یک فیلم‌نامه بسیار خوب دارد و بی‌شک تبدیل به یک فیلم بسیار خوب می‌شود. ما تمام تلاش خود را می‌کنیم تا این پروژه سینمایی در بهترین شرایط ساخته شود». بااین‌حال ساداتیان تأکید کرد که اگر ساخت این فیلم در بهترین شرایط هم آغاز شود، باز هم به جشنواره فیلم فجر نخواهد رسید. فیلم تازه روستایی مانند «ابد و یک روز» به طبقات پایین جامعه و یک بحران اجتماعی می‌پردازد.
از سوی دیگر داستان پروانه ساخت نگرفتن فیلم‌نامه جدید محمدحسین مهدویان نیز قابل‌تأمل است. او که با ساخت دو فیلم «ایستاده در غبار» و «ماجرای نیمروز» جوایز اصلی بسیاری از جشنواره‌های داخلی را به خود اختصاص داد و تحسین منتقدان را به‌همراه داشت، برای ساخت سومین فیلمش به مشکل برخورده است. گویا او فیلم‌نامه جدیدش را با محوریت قاچاق زنان ایران به کشورهای عربی نوشته و همین موضوع باعث ردشدن فیلم‌نامه در شورای پروانه ساخت شده است. جمال شورجه، یکی از اعضای شورای پروانه ساخت، بعد از ردشدن فیلم‌نامه «لاتاری» در گفت‌وگویی به مضمون فیلم‌نامه اشاره کرده و گفته بود: «اعضای شورای پروانه نمایش صلاح ندیدند چنین جوان خوش‌آتیه‌ای به چنین مسائلی ورود کند».
مشکل پروانه ساخت «لاتاری» تا جایی پیش رفت که یک نماینده مجلس از قول رئیس سازمان سینمایی صحبت‌هایی مبنی‌بر حل مشکل دریافت پروانه ساخت انجام داد، اما ظاهرا ایرادهای اعضای شورای پروانه ساخت به فیلم‌نامه هنوز پابرجاست. در این میان واکنش محمود رضوی، تهیه‌کننده فیلم، هم در نوع خود جالب توجه است. او در توییترش نوشت: «این روزها درباره عدم صدور پروانه ساخت «لاتاری» خیلی دارم کظم یادداشت می‌کنم و توییت می‌کنم دعا کنید خدا به ما صبر تحمل این نوع مدیریت را عطا کند».
شورجه: مشکل هر 2 فیلم‌نامه، محتوایی است
در چند روز گذشته خبرهایی مبنی‌بر رفع مشکلات این دو فیلم‌نامه مطرح شده است. جمال شورجه، از اعضای شورای پروانه ساخت، در گفت‌وگو با «شرق» درباره دریافت مجوز ساخت این دو فیلم سینمایی گفت: «این دو فیلم‌نامه هنوز مجوز ساخت را دریافت نکرده‌اند و اصلاحاتی به هر دو فیلم‌نامه وارد بود که قرار شد بعد از رفع این مشکلات بار دیگر فیلم‌نامه‌ها به شورای پروانه ساخت ارائه شوند».
او ادامه داد: «قطعا هر دو فیلم‌نامه در چند روز آینده بررسی خواهد شد و نتیجه اعلام می‌شود و مشکل هر دو فیلم‌نامه، مشکل محتوایی است و امیدوارم با رفع این مشکلات هر دو جوان موفق و خوش‌ذوق فیلم‌هایشان را بسازند و در ادامه مسیرشان موفق باشند».
شورجه در پاسخ به این پرسش که آیا مشکلاتی مانند سیاه‌نمایی مانع از دریافت پروانه ساخت شده است؟ گفت: «می‌توان گفت هر دو فیلم‌نامه مشکلاتی از این دست داشتند، اما قرار بر این شد که با رفع برخی مشکلات، فیلم‌نامه‌ها بار دیگر در شورا مورد ارزیابی قرار گیرند».
ماجرای پروانه ساخت‌نگرفتن این دو فیلم‌نامه باعث شد در ماه‌های اخیر بار دیگر توجهات به روند پروانه ساخت جلب شود؛ اتفاقی که به خودی‌خود جای تأمل دارد، چون با تمام ملاحظاتی که در طی صدور پروانه ساخت درباره فیلم‌نامه‌ها صورت می‌گیرد هنوز هم فیلم‌هایی در صف توقیف و عدم اکران حضور دارند؛ فیلم‌هایی که با داشتن پروانه ساخت، از نمایش معذورند و همین اتفاق برای بسیاری علامت سؤال بزرگی ایجاد کرده است. از طرف دیگر در سال‌های اخیر حضور فیلم‌سازان نسل جوان موج تازه‌ای به سینمای ایران آورد و محمدحسین مهدویان و سعید روستایی، دو فیلم‌ساز مطرح نسل جوان هستند که بسیاری از آینده درخشان این دو در عرصه فیلم‌سازی صحبت می‌کنند. بااین‌حال به‌نظر می‌رسد برخی ملاحظات در مرحله صدور پروانه ساخت نخستین قدم در سانسور و ممیزی فیلم‌هایی است که می‌توانند جریان‌ساز شوند.
