زندگی انسان - حیوانی تا اندرونی هزار توی عصر ناصری / گالری‌گردی ایران‌آرت در چهار نمایشگاه
سارا ساسانی: در گالری‌گردی این هفته ایران آرت به نمایشگاه‌های گالری سایه، شیرین، کانسپت استور اردیبهشت و اعتماد نگارستان سر زده‌ایم.
ایران آرت: نمایشگاه مجسمه‌های نسرین یوسفی با عنوان «خویشتن» در گالری سایه، نمایشگاه گروهی نقاشی با عنوان «نورچشمی‌های اتاق آینه» در گالری شیرین دو، نمایشگاه نقاشی‌های مصطفی فرج‌آبادی با عنوان «کوه، کوه است» در کانسپت استور اردیبهشت گالری اُ و نمایشگاه آرش بهرامی با عنوان «چهل و یک» در گالری اعتماد نگارستان، سوژه‌های این هفتۀ گالری‌گردی ایران آرت هستند.
پیراستن و افزودن
نسرین یوسفی در مجموعه جدیدش با عنوان «خویشتن» در گالری سایه به وجهی از خویشتن پرداخته است که در تمام دوران تاریخ برای انسان موضوع مهمی بوده؛ دغدغه‌ای به نام هویت که همیشه با بشر همراه بوده است. پروسه هویت‌بخشی از زمانی که انسان پا به عرصه وجود می‌گذارد با گذاشتن اسمی بر روی او آغاز می‌شود، پروسه‌ای که قابل درک و تجربه است.
اما یوسفی در اینجا ابتدا به جریان هویت‌زدایی و سپس به جریان هویت‌بخشی یا به بیان بهتر هویت‌افزایی می‌پردازد. کیوان خلیل‌نژاد در بخشی از بیانیه مجموعه «خویشتن» آورده است: «خویشتن متناقض و چند وجهی است. از این جهت می‌توان میان مفهوم و هر شکلی از اثرِ هنری رابطۀ شباهت برقرار ساخت. آنچه تجسم یافته اما پیوندی فراتر از شباهت و همخوانی را نشان می‌دهد. تکثیر مکانیکی آشناترین بخش از بدن هنرمند تهی از هرگونه عامل هویت‌بخش، سرآغاز این مسیر است. گام بعدی افزودن عوامل هویت آفرین از طریق پیکره‌مند ساختن انگاره‌های هنرمند دربارۀ خویشتن است. ...»
یوسفی در آثارش سردیس‌های زنانه- مردانه بدون رنگ (سفید) را فارق از هرگونه حالت تأثیرگذار به شکلی خنثی مجسم می‌کند اما اجزایی را به این سردیس‌های پالایش یافته میافزاید. او با دست ساخته‌هایی بافته شده به افزودن اجزایی به مجسمه‌ها می‌پردازد و هویت‌های جدیدی به این سردیس یگانه می‌دهد. او قصد دارد بگوید انسان می‌تواند با افزودن عناصر و ابژه‌های مختلف به خود هویت‌های متفاوتی ببخشد. انسان می‌تواند به هر شکل و رنگی در بیاید بدون اینکه به اصل و ریشۀ خود توجهی کند. نقاب زدن و معرفی کردن خود در جامعه همانطور که گافمن اشاره می‌کند: انسان مدرن حضور نمایشی در جامعه دارد و هر روز با نقابی که بر چهره دارد نقش جدیدی را بازی می‌کند.
نمایشگاه آثار نسرین یوسفی با عنوان «خویشتن» تا 28 فروردین در گالری سایه ادامه دارد. گالری سایه در خیابان کریم‌خان، خیابان سنایی، کوچه سیزدهم، شمارۀ 21 قرار دارد.
اندرونی هزار توی عصر ناصری
نمایشگاه گروهی نقاشی، تصویرسازی، کولاژ با عنوان «نورچشمی‌های اتاق آینه» در گالری شیرین دو به سراغ دورهای از تاریخ ایران رفته است که بسیار جای بحث و تبادل نظر و اطلاعات دارد. دوره قاجار، در تاریخ معاصر ایران دوره‌ای‌ست مملو از اسناد تصویر، در این دوران اختراع دوربین عکاسی و سریع‌الورود بودن این ابزار به ایران موجب شد ابژه‌های بصری بسیاری در این دوره ثبت و ضبط شود.
قاجار، پادشاهان قاجار، درباریان و اشراف‌زاده‌ها همیشه موضوعات مورد علاقه هنرمندان بصری بوده‌اند. تا پیش از این دوران و ظهور صنعت عکاسی و سپس فیلمبرداری و پدید آمدن سینما، کمتر تصویری عینی، مستند و یک به یک از این دوران به جا مانده است. تا پیش از دوران پادشاهی ناصرالدین، توده مردم کمتر می‌توانستند به راز اندرونی پی ببرند و کمتر شاهد بازنمایی و بازگویی تصویری دودمان پادشاهی و به دنبال آن درباریان و اشراف‌زادگان بوده‌ایم، اما امروز این اسناد تصویری ابزاری برای بازتولید تصویر از سوی هنرمندان معاصر شده است، چه در قالب هنرهای تجسمی و چه در غالب سینما.
نمایشگاه «نورچشمی های اتاق آینه» به بازنمایی بخشی از واقعیت‌های تاریخی این دوره و همچنین تخیلات و تصورات هنرمند از عصر ناصری می‌پردازد.
وحید آرین، مصطفی اسداللهی، شیرین بابازاده، افشین باقری، علیرضا چمک، کاوه خان آبادی، سعید خضایی، طلا درنگی، مهشید راقمی، نازلی صدرالاشرافی، دانیال طیموج، داوود طیموج، کیوان عسگری، سروناز عمادی، سجاد میر معینی، درسا هاشمی و معین شافعی هنرمندان این نمایشگاه هستند. آنها با آثار تصویری خود به بخش‌هایی از پریشان حالی، رموز، تاریکی و احوالات مالیخولیایی برخی از صاحب منصبان این دوران پرداخته‌اند، چنانچه معین شافعی، کیوریتور مجموعه در بیانیه شاعرانه این نمایشگاه آورده است: «... عروس سفیدپوش، شد عروس هزار نقش، گمشده در هزار آینه، میان اتاق عمارت. و چه می‌دانست آنچه از رعیتش در قحطی دریغ می‌‌کرد، خود بلای جان نو عروسش می‌شود در شب وصال. حال، شازده جوان مانده بود و پیکری بی‌جان، پیچیده در تور و مروارید، میان اتاقی از آینه که پر از نور چشمی‌های خوش نگار بود. ...»
نمایشگاه گروهی با عنوان «نورچشمی‌های اتاق آینه» تا ٤ اردیبهشت در گالری شیرین دو برپاست. گالری شیرین در خیابان کریم‌خان، خیابان سنایی، کوچه سیزدهم، شماره ٥ قرار دارد.
مرز میان بازنمایی و تقلید
«.. نمی‌دانم چرا اسم این مجموعه را "کوه، کوه است" گذاشته‌اند! اما برخلاف نظر آنها این کوه‌ها، کوه نیستند که اگر بودند شوقی برای دیدن بر نمی‌انگیختند، آنها معنای نمادین کوهند، چشم‌اندازی که یادآور ابدی عجز انسانی ما بوده است؛ تداعی معنای تنهایی بشر در برابر قلل سنگی و خدایانی که در کوهستان آرمیده‌اند. کوهستان مصطفی فرج‌آبادی نیز چنین است، او درباره جغرافیا یا تیپوگرافی و دیاگرام کوه نگفته است. یکی از کوه‌های او هر چند مرا به یاد عکس مشخصی از دماوند از والتر میتل هولتسر عکاس سوئیسی می‌اندازد با این وجود این نقاش، دماوندی مثالین را تصویر کرده؛ کوهی اثیری که ضحاک در آن به بند کشیده شده، قافی که خورشید در چاه آن غروب می‌کند. ... هیولاهایی سنگی که برف بر پوست‌شان آب می‌شود و به دامنه کوه سُر می‌خورد. ...» این متن بخشی از بیانیه مجموعه نقاشی‌های مصطفی فرج‌آبادی در کانسپت استور اردیبهشت گالری اُ است که توسط شهروز نظری نوشته شده است.
نمایشگاه نقاشی‌های فرج‌آبادی با عنوان "کوه، کوه است" مجموعه‌ای از بازنمایی کوه است. اما این آثار ذهن مخاطب را در دو واژۀ عظمت و کوچک شمردن عنصر کوه معلق نگاه می‌دارد. کوه‌هایی که به عنوان اشکالی هرمی شکل با سری برجسته و برآمده جدا از فضای اطراف و زمینه بصری آن همچون تکه‌ای جدا افتاده و مجزا پرداخت شده دیده و دریافت می‌شود. کوه‌های فرج‌آبادی اشکالی زیبا و تازه خلق شده، تصویر شده‌اند و انگار نه انگار که این کوه‌های سر به فلک کشیده که الگوی کار فرج‌آبادی بوده‌اند از ازل در طبیعت موجود بوده و همیشه در جلوی چشمان مخاطب ظاهر می‌شوند.
فرج آبادی کوه‌هایی را پرداخت کرده که از آن خود اوست کوه‌هایی که اگر با خود صادق نباشیم، تصور می‌کنیم که نمونه عینی آن در طبیعت وجود ندارد. تصاویری از قله‌های برف گرفته و سایه افکنده بر بستری که زمین نیست بلکه سطحی مجزا از طبیعت است. دیواری از گالری پوشیده شده از آینه که باقی مانده از کاربری قبلی این طبقه از گالری است اما انعکاس کوه‌های این نمایشگاه در آینه وسیع، بر عظمت و کثرت آن میافزاید. کوه‌هایی پیوسته و آرایش شده همچون یک آرایش نظامی که به نظر می‌آید برای یک سان نظامی، زره پوشیده و آماده رزم هستند.
نمایشگاه آثار مصطفی فرج‌آبادی تا 4 اردیبهشت در کانسپت استور اردیبهشت گالری اُ برپاست. گالری اُ در خیابان کریم‌خان، خیابان سنایی، خیابان خدری، شماره ٨ واقع شده است.
نهنگ کریستف کلمبی
آرش بهرامی در دورهای از کارهایش دست به سفر در کره زمین و کشف سرزمین‌های ناشناخته زده است. او در مجموعۀ اخیرش با عنوان «چهل و یک» در گالری اعتماد نگارستان آثار نقاشی و حجم‌هایی را ارائه کرده است. این نمایشگاه به سفری درونی به سرزمین‌های دور و نزدیک می‌پردازد و قهرمان این داستان ماجراجویانه نهنگی است که همچون یک کاشف به سرزمین‌های دور سرک می‌کشد.
بهرامی در بیانیۀ اثرش آورده است: «چهل و یک سالگی تلاش دارد تا مجموعه‌ای از زیست‌گرایی و زیست‌هراسی را در آستانۀ چهل سالگی نشان دهد؛ با هم ، در کنار هم و شبیه به هم. در نتیجه پارامترهای جغرافیایی ندارد اما معلوم است که چه و کدام سرزمینها را رصد می‌کند. در واقع این آغاز دگردیسی در پایان چهل سالگی است و تلاشی برای یافتن مسیری مشترک میان دو موضوع: انسان و حیوان. نهنگ توانایی سفر و رصد تمام کرۀ زمین را دارد. اما خانه‌اش کجاست؟ این دوره از کارهای من را یک تلقی کریستف کلمبی از جغرافیای جهان فرض کنید با این پرسش که چرا نهایت آرزوی انسان این قرن، حیوانی است: پرواز، رهایی، بی‌مرزی، آزادی ...»
هنرمند در آستانۀ چهل سالگی خود به جهانی می‌پردازد که بنا را بر آن دارد مرزها را از بین ببرد و با خصلت‌هایی که از آن انسان نیست همچون یک پرنده به پرواز دربیاید و یا مثل یک نهنگ در آب‌ها شناور بشود. او در آستانۀ چهل سالگی خود را در برابر برخی از رخدادهای جهان قرار داده و شاید وقت آن رسیده که همچون یک انسان - حیوان در مسیر جغرافیای جهان حرکت کند و آزادانه به پرواز در بیایید.
آثار بهرامی در این مجموعه شامل نقاشی‌هایی است که همه ترکیبی از مواد هستند و همچنین چند اثر حجم که در راستای بخشی از آثار او است. در آثار نقاشی بهرامی در پس‌زمینه اثر نقش‌های از جهان را می‌بینیم که نهنگی در میان آب‌ها به دنبال جست‌وجو و کشف است. کشف ناشناخته‌هایی که در این چهل سال آنها را به دست نیاورده، چهل سالگی سنی است که آن را شروع دورۀ دوم زندگی می‌نامند، دورهای که انسان با داشتن تجربیاتی ارزشمند به دنبال رسیدن و دستیابی به فقدان‌ها و امور ناشناخته و تجربه نشده است.
نقش‌های که توسط بهرامی ترسیم شده، ناشناخته است و متعلق به دنیایی است آزاد و بدون مرز، دنیایی که شاید آرزوی دست نیافتنی نوع بشر باشد.
نمایشگاه آثار آرش بهرامی با عنوان «چهل و یک» تا 17 اردیبهشت در گالری اعتماد نگارستان ادامه دارد. گالری اعتماد در میدان بهارستان، خیابان دانشسرا، باغ نگارستان قرار دارد.
