خواب هفتهزارساله این زنها و درد بیپولی+عکس
ایرانآرت: سه زن سه هزار ساله رو به هفت لِنگه رنگین درحالی آرمیدهاند که هفت سال است انتظار پولی را میکشند که قرار است خانه بلورین ابدی آنها را محفوظ و ایمنتر کند.
ساعاتی قبل باران باریده و دیوارهای «سالار سعید» را نم گرفته؛ اشک شوریده، ردِ پرنگی روی دیوارهای آجری عمارت انداخته بود. عمارت سالار سعید بیش از ۴۰ سال است که موزه شده و مسؤول آن، امیدی به نجاتبخشی این عمارت قاجاری ندارد، چون معماری این بنا با عمری ۱۵۰ ساله را با محیط اقلیمی کردستان همسنخ نمیداند. عمارت موزه باستانشناسی سنندج کردستان برگرفته از معماری فلات مرکزی ایران به سبک صفویه ساخته شده است.
در سایه همان دیوارهای نم گرفته، استودانها، سنگهای قبر منقوش و کتیبهها، مرطوب از باران بهاری، زیر نور آفتاب تازه برآمده، لم دادهاند و درحال خشک شدن هستند. هیچ سایهبانی بر سر ندارند که محفوظ بمانند.
بعد از این گذر تاریخی، اُروسی هفت لنگه قاجاریِ پرنقش و نگار با آن حائل آهنی زنگ زده زمخت که البته سعی شده خیلی هم مزاحمت منظری نداشته باشد، دیده میشود. اروسی را چند سال است که میخواهند مرمت کنند، اما پولی ندارند.
پشت این پنجرههای مشبک رنگین، سه زن سه هزار ساله آرام خوابیدهاند، یکی شان کودکی را در آغوش گرفته و در محفظهای قرار داده شده که نه رطوبت سنجش کار میکند و نه دماسنجش. اسکلت دیگری به موازات همان زن قرار دارد که در وضعیتی مشابه به سر میبرد، اما اسکلت سوم، محفظه معمولیتری دارد و وضعیتاش چندان ایدهآل به نظر نمیآید، هرچند که مسؤول موزه سنندج میگوید «محفظه آن هم درحال ساخت است»، اما بیپولی دامن این سه زن را هم گرفته.
چگونگی تدفین و شکل کلی گورستان این سه اسکلت، اهمیت تاریخی زیادی دارد، مسؤول موزه همین را برای قرار ندادن اسکلت سوم در محفظه ایمنتر، بهانه میکند.
این سه زن ارزشمند، هفت هزار سال است که اینجا خوابیدهاند و فقط مقبره شیشهای دوتا از آنها تغییر کرده است. آنها را پاییز ۸۷ از گورستان تاریخی شهرک زاگرس سنندج که در پی عملیات راهسازی جاده روستای حسنآباد کشف شد، به این موزه منتقل کردند.
به گزارش ایسنا؛ هنوز پژوهشها و آزمایشهای تطبیقی روی این سه اسکلت انجام نشده، برای همین علت مرگ آنها، سن و دوره تاریخی زیست آنها دقیق مشخص نیست و شناسنامه دقیقی هم ندارند و در کنار اجساد خاک گرفتهشان، تنها میتوان از مکان تدفین و دوره تاریخی آن ها مطلع شد.
کیوان کریمی ـ راهنمای گردشگری استان کردستان ـ میگوید: این اسکلتها قدمت سنندج را دو برابر کردهاند. ما زمانی فکر میکردیم تاریخ این منطقه نهایت به دوره ساسانی منتهی شود، آن هم به استناد شجرهنامه اردلانها در عمارت آصف، اما در سال ۸۷ گورستانی در مسیر شهرک زاگرس سنندج پیدا شد که مربوط به عصر آهن بود و همین کشف، تاریخ سنندج را از دوران ساسانی به یک هزار قبل از میلاد برگرداند.