همایون شجریان: هرگز از استاد شجریان بزرگتر نمی‌شوم/ کنسرت در میدان آزادی
همایون شجریان در واکنش به صحبت‌های استاد شجریان که میگوید "همایون از من بزرگتر می‌شود" بیان می‌کند: دل من به سایه پدر خوش است و هرگز از ایشان بزرگتر نخواهم شد.
ایران آرت: همایون شجریان سال شلوغی را پشت سر گذاشت. او در تابستان 97 آلبوم "ایران من" را با آهنگسازی سهراب پورناظری منتشر کرد و در مقاطعی از سال هم کنسرت "ایران من" را با همراهی سهراب در آنسوی مرزها به صحنه برد. همایون و سهراب همچنین تجربه جدیدی را در سینما رقم زدند و فیلم "شعله‌ور" به کارگردانی حمید نعمت‌الله با موسیقی سهراب و اجرای همایون در تابستان سال گذشته به اکران درآمد.
به گزارش ایران‌آرت، از همه این‌ها گذاشته، همایون در سال 97 یکی از اولین نفرهایی بود که پیشنهاد برگزاری کنسرت رایگان خیابانی را مطرح کرد و از این طریق خواست با مردم کشور در شرایط بد اقتصادی همراه باشد، هرچند ماجرای کنسرت خیابانی همایون به سرانجام نرسید و به هر دلیلی این کنسرت برگزار نشد. اجرای مشترک همایون با تکتم همدم، از توان‌یابان موسسه دختران همدم نیز یکی از زیباترین لحظاتی بود که سال 97 در موسیقی ما رخ داد و بر محبوبیت پسر استاد شجریان در نزد مردم افزود.
به بهانه موفقیت‌هایی که همایون شجریان در سال 97 کسب کرده است، هفته‌نامه چلچراغ نشان محبوبیت خود را به همایون اهدا کرده و سیدمهدی احمدپناه نیز گفت‌وگویی با همایون انجام داده و درباره مسیر متفاوتی که او در پرونده کاری‌اش طی کرده صحبت کرده است.
در بخشی از این گفت‌وگو هم همایون درباره مقایسه خود با پدر صحبت می‌کند؛ آنجایی که فریدون عموزاده خلیلی، مدیر مسئول چلچراغ میگوید "استاد شجریان بزرگ سال‌ها قبل که ما مهمان‌شان بودیم، گفت همایون از من بزرگتر می‌شود و دوست دارم آن پوسته‌ای را که سایه پدرش است، بشکند و مسیرخودش را طی کند." و همایون پاسخ می‌دهد: دل من به سایه پدر خوش است و هرگز از ایشان بزرگتر نخواهم شد. ولی من هم فکر می‌کنم این‌طور بهتر است که آدم کارهایی کند که ارزش خودش را داشته باشد. زیر سایه پدر، سایه خودش را هم داشته باشد.
در ادامه بخش‌هایی از این گفت‌وگو را در ایران‌آرت خواهید خواند.
اصطلاح جوان‌پسند را بارها در مورد آثار همایون شجریان شنیده‌ایم و یکی از تاثیرگذارترین و محبوب‌ترین خواننده‌های جوانان است. همایون شجریان با سابقه و موقعیتی که داشته، چگونه به این سمت و سو رفته است؟
به نظرم نسل بعد از خودمان خیلی اهمیت دارد. فرهنگی که من در آن بزرگ شدم و موسیقی را یاد گرفتم، مربوط به گذشته است. بنابراین من خیلی راحت‌ترم که در همان چهارچوب‌های قدیمی حرکت کنم. یک بار این حرف را زدم و سوءبرداشت شده بود که حرکت در راه قدیمی‌ها راحت‌تر است. درحالی‌که این‌طور نیست، مثل نوشتن با دست راست و چپ می‌ماند که نوشتن با دست راست برای من راحت‌تر است. چهارچوب‌های قدیمی کار را برای من آسان‌تر می‌کند که مسیرم را طی کنم. من می‌خواهم با وجود حرکت در راه خودم، ببینم نسل جدید چه می‌خواهد. همه چیز دنیا و زندگی تغییر کرده و در مسیر تغییر حرکت می‌کند. شاید به نظر برخی از افراد به جای خوبی نرود، اما چه بخواهیم چه نخواهیم، این راه پیش می‌رود و کاری از دست کسی برنمی‌آید و اگر هنر کنیم، آن‌چه را از گذشتگان رسیده حفظ کنیم، قدرش را بدانیم تا به آیندگان برسانیم و نیز کارهای تازه خلق کنیم. کارهایی که خوش‌سلیقه خلق شده باشد. بدون ادعا حرفی برای گفتن و دلیلی برای شنیده شدن داشته باشد. نسل خودش را درگیر کند و در زندگی آن‌ها زندگی کند.
در موسیقی شما چطور به نسل جدید نزدیک می‌شوید؟
من یک قانون خیلی کلی را به شما می‌گویم؛ کافی است خودتان را به جریان تحولات بسپارید. نمی‌گویم حزب باد باشیم و هر روز تغییر کنیم و درنهایت هیچ هویتی نداشته باشیم، بلکه می‌گویم با زمان و احوال جامعه و خود باید حرکت کرد. اگر این‌طور نگاه کنیم، ناخودآگاه ارتباط برقرار می‌شود و از نظر من بهتر از این است که مدام چهارچوبی مشخص کنیم و بگوییم من باید این‌طور باشم و فقط این کار را بکنم. نمی‌گویم این مسیر بد است، آن‌ها که چنین می‌کنند هم مخاطب خودشان را دارند، اما من معتقدم با حفظ کیفیت و استاندارد و اهمیت دادن به محتوا تعصبات دست‌وپاگیر در کار نباید دخیل باشد. در چند کار اخیر برای ارائه آواز سعی کردیم آوازی را که می‌دانم، همراه با موسیقی‌های متفاوت و قالب‌های تازه به کار ببریم و نتیجه هم گرفتیم. اگر اتفاقاتی که در موسیقی دهه 60 افتاده باز هم در موسیقی رخ دهد، من استقبال می‌کنم. آثار مشکاتیان همیشه برای جامعه و گروه‌های موسیقی جذاب است. این‌که هرازگاهی به آن سمت هم برویم، بد نیست، اما این را که متعصبانه با موضوعی برخورد کنیم، نمی‌پسندم.
امیدی به تکرار آن دوره‌ها در موسیقی دارید؟
خیلی به‌سختی ممکن است این اتفاق بیفتد. آن‌ها آدم‌های خاصی بودند و این خاص بودن خیلی به‌ندرت ممکن است در انسانی دیگر تکرار شود. نبوغ و ذوقی درونی بوده و ربطی به دانشگاه و تحصیلات و… نداشته است. معمولا به موارد دیگری گره می‌خورند و ظهور می‌کنند.
از کی به این فکر افتادید که مسیر متفاوتی را طی کنید؟
از همان روز اول دیدگاهم همین بود و قبل از زمانی که وارد آوازخوانی شوم، می‌دانستم.
شما تجربیات موفقی هم در زمینه همکاری با فیلم‌سازان و موسیقی فیلم داشته‌اید. چرا از این آثار بیشتر ارائه نمی‌دهید؟
آن‌هایی را که دوست داشتم، انجام دادم. خیلی‌ها را هم انجام ندادم، چون پیشنهادهایی می‌شد که نمی‌دانستم به من ربط دارد یا نه؟! برایم کیفیت فیلم مهم بود. فیلم‌هایی به من پیشنهاد شد که دوستش نداشتم. مثلا بعضی فیلم‌های تاریخی که می‌ترسیدم روایت درستی از تاریخ ارائه نکنند. با این‌که هیچ جهت و تعصب خاصی ندارم. از این‌که این‌گونه فیلم‌ها شبهه داشته باشند و واقعیت را مطرح نکنند، نگران بودم و کارها را رد می‌کردم. در اجراهای صحنه‌ای هم کنسرت‌های سفارشی و مناسبتی را دوست ندارم و از انجامش اکراه دارم. معمولا وقتی چنین پیشنهادهایی دارم، همکاران دیگری را که این کار را می‌کنند، معرفی می‌کنم. یک نوع وسواس شخصی دارم در این مورد. پیشنهادهای عجیب و غریب و اغوا کننده مالی هم برای پذیرفتن این کارها می‌شود، ولی من به دلیل همین حساسیتم ترجیح می‌دهم رد کنم.
هیچ‌وقت احساس نکردید این اصول و حساسیت‌ها شما را محدود می‌کند؟
نه، با خودم که تعارف ندارم. اصلا چنین درگیری‌هایی در ذهنم وجود ندارد. اگر حس کنم کاری برای من بهتر است، انجامش می‌دهم و پای عواقبش می‌ایستم.
گویا شما به طور جدی اهل فوتبال هم هستید؟
بله خیلی.
تیمی که با آن‌ها بازی می‌کنید، شامل چه کسانی است؟
تیم ثابتی نیست و هر هفته عده‌ای می‌آیند و عده‌ای غایب هستند، ولی هر دفعه 22 نفر می‌شویم.
در زمین هم همین‌قدر آرام هستید؟
در زمین به کسی رحم نمی‌کنم. به این نگاه نکنید که موسیقی کار می‌کنم، در زمین فرق می‌کنم. زمانی که 19،20 ساله بودم، معمولا کسی کنارم نمی‌آمد، پیش می‌آمد که دنده می‌شکست… خیلی با تعصب بازی می‌کردم. در یارکشی‌ها دوست داشتم دروازه‌بان خوب را تیم مقابل بردارد تا برای گل زدن به چالش کشیده شویم. در زمین من از آن افرادی بودم که تا کسی چیزی نمی‌گفت، تا آخر بازی یادم می‌رفت باید تعویض بشوم، یک‌ضرب می‌دویدم. یک موقع‌هایی که بیرون زمین بودم، داور می‌شدم. بعد برای این‌که اگه اشتباه کردم، کسی اعتراض نکند، خیلی جدی به بچه‌ها می‌گفتم: از همین حالا بگم که 60 به 40 به نفع خودمون می‌گیرم. بعدا گله نکنید.
معمولا کدام پست بازی می‌کنید؟
حمله.
از بین تیم‌های خارجی کدام تیم را دوست دارید؟
از بازی تمام تیم‌هایی که خوب بازی می‌کنند، لذت می‌برم. اما فکر کنم بارسلونایی هستم، چون اگر بارسا باشد، دلم می‌خواهد حتما برنده شود.
غیر از فوتبال سرگرمی دیگری دارید؟
بله، از قدیم که 15، 16 ساله بودم، ورزش‌های رزمی کار می‌کردم و به‌تازگی ورزش بوکس را هم شروع کردم. به رانندگی و سرعت بالا هم علاقه‌مندم و کمی تیراندازی هم به شرط آن‌که روی موجود زنده نباشد، انجام می‌دهم.
اگر این امکان را داشته باشید که در ایران هر مکانی را که بخواهید، برای اجرا در اختیار شما بگذارند، شما کجا را انتخاب می‌کنید؟
میدان آزادی.
