همسرم سفره هفت‌سین می‌چیند

در آخرین روزهای سال پذیرای پدر و دختر هنرمند عرصه هنرهای تجسمی شدیم. تاها و تارا بهبهانی که هر دو جزو نام‌آوران این عرصه هستند، اما این بار به گونه‌ای دیگر با این دو عزیز به گفتگو نشستیم. در واقع از آنها خواستیم تا درباره آرزوهای کودکی و حال خود در ایام نوروز برایمان بگویند و اینکه چقدر به این مراسم پایبند هستند. گفتگوی بهاری ما را با این پدر و دختر هنرمند بخوانید: 

معمولا در ایام نوروز چه می‌کنید؟

تارا بهبهانی : نقاشی می‌کنم.

تاها بهبهانی : ما از تعطیلات نوروز برای جبران و به اتمام رساندن کارهای عقب افتاده استفاده می‌کنیم و مسافرت نمی‌رویم.در واقع در تهران هستیم، کار می‌کنیم و از آرامش تهران بهره می‌بریم.

کدام بخش از آیین نوروز را بیشتر دوست دارید و به آن توجه می‌کنید؟ در زمان پهن کردن سفره هفت سین به کدام بخش بیشتر اهمیت می‌دهید؟

تارا بهبهانی : متاسفانه ما در حال از دست دادن بسیاری از آیین‌ها و رسوم خود هستیم و آنچه که باقیمانده را هم جور دیگری نگاه  می‌کنیم. در یک نگاه آنقدر زندگی‌ها دارای درگیری شده‌اند که ما خیلی از اعیاد باستانی و تعاریف قشنگی را که در گذشته داشته است به علت همین مشغله‌های زندگی روزمره از یاد برده و از آنها فاصله گرفته‌ایم. نوروز جزو معدود آئین‌هایی است که سعی به حفظش داریم. نزدیکی عید با تغییرات جوی و آب و هوایی می‌طلبد که به دنبال اجزای سفره هفت سین برویم و آنها را مهیا کنیم. شاید فلسفه این اجزا آنقدر مهم نباشد که حضور این اجزا که نوید یک شروع دوباره و بهتر را می‌دهد و همه چیز به شکل دیگری در می‌آید و یک شور و شوق دیگری به وجود می‌آید که همه امید به یک تغییر بهتر است.

تاها بهبهانی : بگذارید یک نکته جالب برایتان بگویم، ما تنها کشور در دنیا هستیم که یک سابقه 25000 ساله در هنر چیدمان داریم. بانگاهی به سفره هفت سین می‌بینید که هنر چیدمان در منازل ما اتفاق می‌افتد و این چیدمان با بضاعت هر کسی و در حد خودش شکل می‌گیرد. سنجد روستایی در ظرف گلی خودش قرار می‌گیرد و فرد پولدار هم در ظرف نقره خودش، ولی به هر ترتیب این اتفاق می‌افتد در حالی که در هیچ کجای دنیا این امر وجود نداشته و ندارد. هر چیزی در هر رشته‌ای، مثلا هنر مفهومی و چیدمان که فکر می‌کنند از آن طرف آمده است وقتی کنکاشی در باب آن می‌کنیم ریشه‌هایش را در سرزمین خودمان پیدا می‌کنیم. فقط باید این نکات گفته شود و نسل پیش رو بداند و مرعوب اتفاقات غرب نشود. اگر امروز به آن سفره هفت سین علاقه دارید به این علت است که پدر شما با علاقه از آن یاد کرده است و هر سال این اتفاق افتاده است و این در شما نهادینه شده است. سنت بسیار قشنگی است و همین نکات و آیین‌هاست که به یک مملکت هویت و شخصیت می‌دهد و ریشه‌های یک مملکت، فرهنگ و مردمش را می‌سازد. من همیشه به پای این رسوم ایستاده‌ام و سعی کرده‌ام در جهت حفظ این رسوم تلاش کنم.

اما در قسمت دوم سوال شما باید بگویم، من آینه را بیشتر دوست دارم چون آینه برای من نشاط به همراه می‌آورد. مولانا به شمس گفته بود که تو مثل آینه‌ای که خدا را در تو می‌بینم. در آینه خیلی چیزها را می‌توان دید. عظمت کائنات را در آینه می‌توان دید. ما بسیاری از تصاویری که می‌بینیم تصاویر مجازی است که وقتی در آینه می‌افتند حقیقی می‌شوند. 

تارا بهبهانی : من هم سبزه را بیشتر  دوست دارم، چون بوی عید از زمانی می‌آید که سبزه را سبز می‌کنی و می‌دانی که سال نو در حال آمدن است و نوید خوشایندی است برای نو شدن همه چیز، وقتی این سبزه رشد می‌کند و بزرگ می‌شود مثل بچه‌ای است که رشد کرده و آماده شده برای اتفاق جدیدتر و تحول بزرگ‌تر.

وظیفه چیدمان سفره هفت سین در منزل شما بر عهده کیست؟

تاها بهبهانی : بیشتر همسرم علاقه مند به این مطلب است. 

آقای بهبهانی حال و هوای عید این روزها با حال و هوای عید سال‌های کودکی شما چقدر متفاوت است؟ خاطره‌ای که از سفره هفت سین و عید نوروز در ذهن شما مانده چیست؟

تاها بهبهانی : شاید کنجکاوی ما برای رفتن به خانه اقوام و دیدن اینکه عید باعث چه تحولی در زندگی آنها شده است، نسبت به  کودکان امروز بیشتر بود. امروزه به علت وجود تکنولوژی به راحتی از منزل‌تان با یک قاره دیگر در تماس هستید و تصاویر را می‌بینید و خیلی از مسائل تعاریف‌شان عوض شده است. از سوی دیگر بسیاری از مسائل هم اصولش برای ما با گذشته تفاوتی نکرده است، اما نوع نگاه‌مان تغییر کرده است. نوع نگاه یک بچه در آن زمان تا سر کوچه بود، ولی نگاه یک کودک امروزی در قاره دیگری است که خاله و عمو و دایی در آن زندگی می‎‌کنند. نگاه امروز گسترده شده و جهان بینی در کودک ظهور پیدا کرده است در حالی که این جهان بینی در گذشته در بزرگسالان بود نه در کودکان. 

بهترین عیدی که تاکنون گرفتید چه بود؟

تاها بهبهانی : معمولا برای بچه‌ها بهترین عیدی در کودکی ما پول بود، شمردن میزان عیدی‌هایمان تا سیزدهمین روز فروردین صد بار  اتفاق می‌افتاد و خودش لذت بزرگی به همراه داشت. این هم به این دلیل بود که درآن زمان، به جز نوروز پول در اختیار بچه‌ها نبود. امروز بچه ها به راحتی معادل حقوق یک کارمند، پول توی جیبی دارند ولی ما با یک قناعت دیگری بزرگ شدیم. اما اگر بخواهم به بهترین عیدی که در بزرگسالی گرفتم اشاره کنم می‌توانم به یکی از شاگردانم اشاره کنم که بیست و پنج سال پیش شاگرد من بود و امروز جزو یکی از ده دانشمند بزرگ آمریکاست، خانم نادی گلستان که وقتی می‌بینم در ایام عید هنوز هم به من لطف دارد و با من تماس می‌گیرد، بسیار خوشحال می‌شوم و این بهترین عیدی برای من است. 

تارا بهبهانی : ما یک سنتی داشتیم که همیشه با پدر و  مادر می‌رفتیم و برای کودکان هم سن خودم که به منزل ما می‌آمدند عیدی فرهنگی می‌خریدیم. مثل مجسمه، کتاب، مداد رنگی و ... هیجان خرید عیدی برای آنها خاطره درخشانی است برای من. الان هم بهترین عیدی من بودن در کنار پدر و مادرم است. 

در لحظه تحویل سال مهم‌ترین دعایی که می‌کنید چیست؟

تاها بهبهانی :خیلی زمان‌ها متاثر می‌شوم، ولی از خدا همیشه خواسته‌ام که لطف و مرحمتش را به مردم مملکت من بیشتر کند و مردم ما قدر آن چیزی را که دارند بدانند و درک درستی از زندگی داشته باشند و خودم بیشتر از همه. 

تارا بهبهانی : لحظه تحویل سال  لحظه متفاوتی است، از لحاظ حسی و انگار یک چیزی تمام می‌شود و یک چیز دیگری شروع می‌شود. در آن لحظه یاد کسانی که سال گذشته بودند و امسال نیستند می‌افتیم. ولی دعایی که لحظه تحویل سال می‌کنم این است که خیر و برکت در زندگی همه باشد و خیلی اتفاقاتی که انتظارش را داری و نداری ممکن است اتفاق بیفتد، فراز و نشیب در زندگی همه هست و امیدوارم تحمل این فراز و نشیب‌ها را نیز داشته باشیم و قدردان باشیم و از هر اتفاقی که در زندگی پیش می‌آید برایمان سر منشا اتفاقات بهتر و خوشایندتر باشد. از همه مهم‌تر در خانه هیچ کسی بیمار نباشد. امیدوارم با برداشته شدن تحریم‌ها یک سری مشکلات مثل تامین دارو برای کودکان مریض حل شود و امیدوار باشیم که هیچ کودکی مریض نباشد.